RND: Detailhandel werkt mee aan voor de winkelier bekende coronamaatregelen maar is tegen de invoering van QR-code aan de winkeldeur

De winkeliers die zijn aangesloten bij de Raad Nederlandse Detailhandel (RND) hebben het kabinet toegezegd mee te werken aan de invoering van de mondmaskerplicht. En ook zullen ze andere bekende maatregelen gaan inzetten, zoals de hygiënezuil bij de deur, looproutes en bijvoorbeeld wachtvakken bij de kassa. Maar winkeliers willen niet meewerken aan de invoering van een coronatoegangsbewijs, ook al zal dat mogelijk alleen lokaal worden ingezet. “Het is onuitvoerbaar, onbetaalbaar en staat in geen verhouding tot de mate waarin ‘winkelen’ bij zou dragen aan de verspreiding van het virus. ‘Winkelen’ heeft nog nooit in de top-25 setting van besmetting gestaan in de rapportages van het RIVM en zou maar voor 0,7% van de verspreiding verantwoordelijk zijn”, aldus Eus Peters, directeur van de RND.

Op 2 november 2021 maakte het kabinet bekend om wederom de mondmaskerplicht in te voeren als dam tegen oplopende besmettingen. De winkeliers die aangesloten zijn bij de RND, de brancheorganisatie voor filiaal- en grootwinkelbedrijven in de non-food, hebben begrip hiervoor en zullen landelijk meewerken aan de invoering, net zoals vorig jaar op 1 november ook is gebeurd. Ook zullen winkeliers andere bekende maatregelen doorvoeren om drukte in de winkel te voorkomen, zoals bijvoorbeeld ontsmettingsmiddel aan de voordeur, looproutes aangeven en kunststof schermen hangen bij de kassa. ‘Winkelen’ draagt slechts in zeer beperkte mate bij aan de verspreiding van het virus, maar dat weerhoudt winkeliers er niet van om ook hun verantwoordelijkheid wederom te nemen.

Het kabinet maakte echter ook bekend de komende weken te werken aan een wetswijziging die het mogelijk maakt om op lokaal niveau de inzet van een coronatoegangsbewijs mogelijk te maken in niet-essentiële winkels. Dat is volgens de aangesloten ondernemers onacceptabel en onuitvoerbaar. “Invoering van een QR code aan de deur van de niet-essentiële detailhandel is buitenproportioneel, want ‘winkelen’ draagt aantoonbaar niet bij aan de verspreiding van het virus als echte doorstroomlocatie. Het is daarnaast technisch onuitvoerbaar en onbetaalbaar voor winkeliers. Daar moet een heleboel geld bij, als we al de mensen kunnen vinden om aan de deur te gaan staan.”, aldus Eus Peters, directeur van de RND. “Geen enkele maatregel heeft op lokaal niveau effectief stand gehouden de afgelopen tijd. In Nederland liggen winkel- en verblijfsgebieden daarvoor te dicht bij elkaar. Er is draagvlak voor bekende en beproefde maatregelen in de detailhandel, maar niet voor het toepassen voor een coronatoegangsbewijs aan de deur.”

Een eenvoudige rekensom:

• Nederland kent 86.000 winkelvestigingen, waarvan 56.000 aan te merken zouden zijn als ‘niet-essentieel’. Dat waren de winkels die eind 2020 en begin van dit jaar 19 weken dicht moesten en al enorme niet-gecompenseerde verliezen hebben geleden.
• In deze winkels kwamen – berekenen wij op basis van actuele bezoekersaantallen die we mochten inzien van verschillende winkelketens – in de maanden september en oktober 2021 ruim 500.000 mensen per maand.
• Wanneer je dat op basis van het aantal verkoopdagen per maand (25,5 dagen) terugrekent naar aantallen per dag én als ervan uitgaat dat een klant gemiddeld 2-2,5 winkel bezoekt, dan komt dat erop neer dat bijna 10 miljoen unieke bezoekers per dag die in betreffende maanden een niet-essentiële winkel bezochten.
• Als daarvan nu 20% niet-gevaccineerd zou, dan zouden richting 2 miljoen mensen dus naar een ‘testen voor toegang’ straat moeten gaan om een actueel coronatoegangsbewijs te halen. Die capaciteit is er niet. Een actueel testbewijs is maar 24 uur geldig. Dus als je vrijdagavond je laat testen, kun je zaterdag winkelen en ’s avonds nog iets gaan eten, maar zondag zit je dan alweer thuis.
• En dat voor een winkelbezoek dat doorgaans minder dan een kwartier is en waar nooit echt fysiek contact is met medewerkers of met andere klanten.
• 500 miljoen mensen in een maand, vertaalt zich verder naar tienduizenden medewerkers / bewakers die nodig zouden zijn om de coronatoegangsbewijzen en ID’s goed aan de deur te controleren. Daar is immers méér dan 30 seconden voor nodig als QR code én ID worden gecheckt en ook ‘rode stoplichten’ zullen verschijnen, waarna discussies volgen.
• Er is al sprake van krapte op de arbeids- en bewakingsmarkt. In niet-essentiële winkels werken bij elkaar 300.000 medewerkers. Een landelijke invoering is daarom echt onuitvoerbaar en té kostbaar voor de ondernemers.
• Ook als de maatregel alleen lokaal wordt ingevoerd, zal dit ter plaatse leiden tot onhoudbare situaties aan de winkeldeur. De arbeidsmarkt van winkeliers is immers altijd erg lokaal. De weerstand van klanten die ons wél essentieel vinden, want anders komen ze de deur niet uit voor je, zal naar verwachting enorm zijn. Plus klanten zullen gaan reizen / ‘waterbedeffect’. En dat is onder de huidige omstandigheden al helemaal niet wenselijk.

Het kabinet wil verder wettelijk regelen dat als verplicht aan de voordeur wordt gecheckt, ook de medewerkers worden gecheckt aan de personeelsingang. Dan zouden winkeliers waardevolle medewerkers, die vanaf komende week weer mondmaskers gaan dragen en afstand houden, dus naar huis moeten sturen. De vraag is wie hun salaris dan betaalt als de wet hen dwingt thuis te moeten blijven. Immers, ‘thuiswerken’ werkt niet voor mensen die normaal in een winkel staan.

Mensen in de zorg wijzen erop dat iemand die gevaccineerd is nog steeds corona kan krijgen. En als die besmet zijn, kunnen die het ook weer overdragen aan anderen. Daarom is het veel beter én proportioneler om weer ‘gewoon’ mondmaskers te dragen, afstand te houden in de winkel, handen te ontsmetten en thuis te blijven als je klachten hebt. Als je die lijn doortrekt in de hele winkelstraat en je niet alleen ‘essentiële winkels’ treft, is dat veel effectiever dan een enorme drempel op te werpen met het coronatoegangsbewijs aan 56.000 winkelvoordeuren. Verder wordt het straks onbegrijpelijk voor consumenten als ze in essentiële winkels mondmaskers moeten dragen maar niet gecheckt worden en in niet-essentiële winkels wél gecheckt worden maar daarna géén mondmasker meer hoeven te dragen. Het meest hygiënisch lijkt het winkeliers om gewoon een mondmasker te dragen bij het winkelen en er daarna zo min mogelijk meer aan te zitten met je handen.